درسی

الدرس الاول – درس اول : 

كلمه ها و تركيب هاي تازه :

َاشارَ : اشاره كرد

اُشير اليها بخطّ : با خط به آن اشاره شد

الحَقَ :‌ملحق كرد

الحقْني بالصّالحين : مرا به درستكاران ملحق كن

الْأَهْل : شايسته

الْجوارح : اعضاي (بيروني) بدن

قوّ علي خدْمَتِكَ جوارجي :‌اعضاي بدن را براي خدمت خودت توانمند كن

الْجواريح : اعضاي (دروني) بدن

اَشْدُدْ علي العزيمة جوانحي : اعضاي بدن مرا براي برخورداري از عزمي محكم ، استوار بدار

الْحُكم‌:‌حكمت

السّابغ : فراخي دهنده

يا سابغَ النّعم : اي بخشنده نعمت هاي فراخ

المأمونة : روان و سليس

عيّن : تعيين كرد

المُسْتوحشين : جمع مستوحش ، وحشت زده

نَصَبَ –ِ :‌قرار داد

نَصَبْتُ وجهي : روي آورده ام

النّقم : جمع نقمه : بلا ، بدبختي

اليكَ : به سوي تو

العزيمة : اراده قوي

وَهبَ – يَهَبُ : عطا كرد ، بخشيد

شدّ – شِدّ : نيرومند ساخت

قويّ ، يقوّي : توانمند كرد

هَبْ – وَهَب : علامت --> يعني مراجعه كن به معني وَهَبْ

هَبْ لي : به من عطا كن

  فعل ماضي :

فعل ماضي از يك ريشه (ماده ، بن ) به علاوه تعدادي «ضمير» ساخته مي شود.

  فعل مضارع : فعل مضارع ، علاوه بر ريشه و ضمير تعدادي علامت ديگر هم دارد

  فعل امر : در فعل امر، حروف مضارع پوشانده شده و به جاي آن يك حرف «ا» گذاشته مي شود و حرف «نون» نيز جز صيغه مؤنث جمع حذف مي شود .

  همزه فعل امر در بعضي از فعل ها كسره (-ِ) و در بعضي از فعل ها ضمه (-ُ) دارد.

مانند اذْهَبْ – اِجْلِسْ – اُكْتُبْ

اگر حرف دوم اصلي مضارع (عين الفعل ) ضمه (-ُ) داشته باشد همزه امر نيز ضمه (-ُ) خواهد داشت در غير اين صورت كسره (-ِ) خواهد داشت.

هر گاه حرف «لا» مقابل فعل هاي مضارع مخاطب قرار گيرد، تنها در پي تغيير دادن آخر فعل است.

  روش ساختن فعل امر حاضر:

فعل امر حاضر از مضارع مخاطب مي سازيم و براي اين كار 4 عمل انجام مي دهيم:

1. حرف (ت) را از سر مضارع مخاطب بر مي داريم

2. در صورت نياز بر سر فعل همره (ا) مي آوريم ( درصورتي به همزه نياز داريم كه بعد از حذف «ت» فعل با سكون شروع شود)

3. به اين همزه( ا) حركت مي دهيم اگر حرف اصلي دوم فعل ضمه «-ُ» داشته باشد به اين همزه نيز ضمه «-ُ» ميدهيم در غير اين صورت كسره مي دهيم.

4. ضمه «-ُ» يا نون را از آخر فعل حذف مي كنيم (غير از صيغه جمع مؤنث) مانند: تذهَبُ --> ذْهبُ --> اذهبُ--> اذْهبُ--> أذهَبْ

تُجلسانِ --> جْلسان --> اجْلسان --> اجْلسانِ --> اجْلسا

تكتُبونَ --> كْتُبونَ --> اكتُبونَ --> اُكْتبونَ --> اُكتُبوا

تذْهبنَ-->ذْهبينَ --> اذْهبينَ --> اذْهبينَ --> اذْهبي

تُعَجّلونَ --> عَجّلونَ به همراه «ا» نيازي نيست --> عجّلوُا 

  وزن :

اغلب كلمات عربي غالباً سه حرف اصلي دارند. براي پيدا كردن وزن هر كلمه در عربي به جاي حروف اصلي آن كلمه به ترتيب (ف) ، (ع) ، (ل) قرار مي دهيم و بقيه حروف را عيناً در وزن مي آمديم و حركت سكون همه حروف را نيز عيناً در وزن مي نويسيم.

كَتَبَ --> فَعَلَ

نكْتُبُ--> يَفْعُلُ اَكْتُبْ --> اُفْعُلْ

نأصر --> فاعل عَلِمَ --> فَعِلَ

يَذْهَبُ --> يَفْعلُ اِجْلِسْ --> افْعِلِ

منصور --> مفعول بَعُدَ --> فَعُلَ

يَجْلِسُ --> يَفْعِلُ اذهَبْ --> افْعل

شَهيد --> فَعيل 

  جمله اسميه : جمله اي است كه غالباً با اسم شروع مي شود و دو ركن دارد. 

ا. مبتدا

2. خبر

مبتدا :‌اسمي است كه غالباً در ابتداي جمله مي آيد و درباره آن خبري مي دهيم.

مانند : الطّالبُ در جلمه : الطّالبُ جالسٌ

خبر : كلمه يا كلماتي است كه غالباً بعد از مبتدا مي آيد و معني جمله را كامل مي كند و درباره مبتدا خبر مي دهد.

مانند : جالس در جمله الطّالبُ جالسٌ

مبتدا و خبر هر دو مرفوع هستند (رفع مي گيرند)

علامت رفع غالباً (-ُ يا –ٌ ) است.

مانند :‌الطّالبُ(مبتدا) جالسٌ(خبر) 

  جمله فعليه : جمله اي است كه غالباً با فعل شروع مي شود و دو ركن دارد :

1. فعل

2. فاعل

فاعل : اسمي است كه كار انجام مي دهد. فاعل نيز مانند مبتدا و خبر مرفوع است. (رفع مي گيرد)

مانند : جلس الطّالبُ علي الكرسيّ .

در بعضي از جمله هاي فعليه علاوه بر فعل و فاعل ، مفعول هم وجود دارد.

مفعول كلمه اي است كه كاربر آن واقع مي شود. مفعول منصوب است (نصب مي گيرد) علامت نصب غالباً (-َ يا –ً ) است.

كَتبُ(فعل) الطالبُ(فاعل) رسالةً (مفعول) 

  تقسيم اسم به مفرد و مثني وجمع :

اسم مفرد :‌كتاب ، قَلَم، محفَظة، مَدْرسة

اسم مثني : انِ : كتابانِ ، قلمانِ ، محفظتانِ ، مدرستانِ

اسم مثني : ين : كتابَيْنِ، قلَمينِ ، محفظتينِ ، مدرستينِ

اسم مذكر : ونَ : معلّم --> معلّمونَ ، مؤمن --> مؤمنونَ

اسم مذكر : ين َ : معلّم --> معلّمين َ ، مؤمن--> مؤمنينَ

اسم جمع مؤنث : ات : معلّمة --> معلّمات، مؤمنة --> مؤمنات

اسم جمع مكسر : معلمة --> معلمات ، مؤمنه --> مؤمنات

مكسر : نشانه خاصي ندارد : مانند : كتاب --> كتُبُ ، مدْرسة --> مدارِس